มีตำนานเล่าขานกันว่า ในปี ค.ศ.1911 ช่วงที่มองโกลยึดครองจีน ได้เกิดกลุ่มกบฏชาวจีนคิดล้มล้างพวกมองโกล โดยการทำขนมและซ่อนกระดาษที่มีข้อความว่า “คืนนี้เวลายาม 3 ให้ร่วมกันสังหารชาวมองโกลให้หมด” ลงไปในไส้ขนม และส่งต่อกันไปในทุก ๆ บ้าน ซึ่งในตอนนั้นทหารมองโกลไม่ได้เอะใจอะไร เพราะคิดว่าเป็นการส่งขนมให้กันตามประเพณีปกติของจีน จนมาช่วงเวลายาม 3 ของวันนั้น ทหารมองโกลจึงถูกสังหารเรียบ ทำให้ชาวจีนได้รับเอกราช และได้มีการสถาปนาจัดตั้งราชวงศ์หมิงขึ้น พร้อมกำหนดวันนั้นให้เป็นวันไหว้พระจันทร์ จนกลายมาเป็นที่มาของพิธีสำคัญและขนมไหว้พระจันทร์ในทุกวันนี้
จากตำนานความเชื่อที่เล่าไป วันพระจันทร์เป็นวันที่แสดงถึงชัยชนะ เป็นวันแห่งการรวมตัว เกิดความกลมเกลียวและสามัคคี จึงทำให้ปัจจุบันเราจึงต้องมีวันไหว้พระจันทร์ เพื่อเป็นวันที่ครอบครัวจะได้มารวมตัวอยู่พร้อมหน้า เพื่อแสดงความรักใคร่และความกลมเกลียวกันนั่นเองอีกทั้งชาวจีนยังยกให้ “พระจันทร์” คือสื่อกลางของการคิดถึงซึ่งกันและกัน ถ้าหากมีคนในครอบครัวต้องจากบ้านไปไกล และเกิดความคิดถึงกันให้แหงนหน้ามองพระจันทร์ เพื่อส่งความคิดถึงไปยังคนในครอบครัวนอกจากนี้ ช่วงเทศกาลไหว้พระจันทร์ยังอยู่ในช่วงหลังเก็บเกี่ยวพืชผล จึงทำให้วันไหว้พระจันทร์และขนมไหว้พระจันทร์ถือเป็นสัญลักษณ์แห่งความสมบูรณ์และมั่งคั่ง ไหว้แล้วจะเกิดสิ่ง ๆ นั้นกับตัวเราเองและในทางโหราศาสตร์ พระจันทร์คือตัวแทนแห่งโชคลาภและเสน่ห์เมตตา การไหว้พระจันทร์จึงเชื่อว่าเป็นการเสริมสิริมงคล พร้อมทั้งเรื่องโชคลาภและเมตตามหาเสน่ห์ไปในตัว
ของไหว้พระจันทร์จะใช้ของไหว้คล้าย ๆ กับการไหว้เจ้าทั่วไป คือต้องมีธูป, เทียน, กระถางธูป, กระดาษเงิน-ทอง, ดอกไม้สด 1 คู่, น้ำชา และน้ำสะอาด แต่จะมีของไหว้พิเศษที่ใช้สำหรับไหว้พระจันทร์โดยเฉพาะคือ
- ผลไม้ที่มีชื่อและความหมายมงคล ทับทิม (ลูกเต็มบ้านหลานเต็มเมือง), แอปเปิล (ความสงบสุข), องุ่น (ความเพิ่มพูน), ส้ม (ความมงคล) และสาลี่ (มีแต่เรื่องดี ๆ เข้ามาในชีวิต) *ไม่ควรใช้ผลไม้ที่มียางหรือมีหนาม
- อาหารเจชนิดแห้ง เห็ดหอม, วุ้นเส้น, สาหร่ายทะเล, ดอกไม้จีน และฟองเต้าหู้
- ขนมหวาน ขนมไหว้พระจันทร์, ขนมเปี๊ยะ, สาคูแดง, ขนมโก๋สีขาว *ควรใช้ขนมที่มีรูปทรงกลมเหมือน
- พระจันทร์โคมไฟ : เพื่อใช้สำหรับจุดไฟ เพราะเปรียบเหมือนชีวิตที่สว่างไสว
- ของใช้ส่วนตัวของผู้หญิง ชุดเครื่องแป้ง, เครื่องสำอาง, เครื่องประดับ, เครื่องแต่งกายของผู้หญิง, ตลับแป้ง และน้ำหอม *ของที่มีการสื่อว่ามีเสน่ห์สวยงาม เพราะพระจันทร์เปรียบเหมือนเป็นเพศหญิง
- ต้นอ้อย 1 คู่ เพื่อใช้สำหรับทำเป็นซุ้ม
โดยส่วนใหญ่ในตำราต่าง ๆ ทั่วไป แนะนำให้จุดธูป 3 ดอก หรือ 5 ดอก โดยใช้การอิงจากผลไม้ เช่น ถ้าหากไหว้ด้วยผลไม้ 5 ชนิด ก็ควรใช้ธูป 5 ดอก หรือถ้าบ้านไหนใช้ธูปพิเศษ เช่น ธูปมังกรดอกใหญ่ ก็สามารถจุดธูปดอกใหญ่ดอกเดียวได้เลย
สำหรับสถานที่ไหว้พระจันทร์ในช่วงค่ำควรเลือกที่กลางแจ้ง เช่น ลานบ้าน หน้าบ้าน หรือดาดฟ้า ตั้งโต๊ะทำซุ้มต้นอ้อยและโต๊ะวางของไหว้ให้เสร็จเรียบร้อยในช่วงก่อนพระอาทิตย์ตกดินหรือก่อนที่พระจันทร์จะลอยขึ้นบนท้องฟ้า
โดยหันหน้าไปทางทิศตะวันออก
ไหว้เทพเจ้าช่วงเช้า (ช่วง 7.00 น. - 9.00 น.)
จัดเตรียมของไหว้เหมือนไหว้เจ้าตามปกติ แต่เพิ่มขนมไหว้พระจันทร์, ขนมโก๋ และขนมเปี๊ยะ
ไหว้บรรพบุรุษช่วงสาย (ช่วง 10.00 น. - 12.00 น.)
จัดเตรียมของไหว้เหมือนไหว้บรรพบุรุษตามปกติ แต่เพิ่มขนมไหว้พระจันทร์, ขนมโก๋ และขนมเปี๊ยะ
ไหว้เจ้าแม่ช่วงค่ำ (ช่วง 19.00 น. - 23.00 น. เมื่อดวงจันทร์เริ่มขึ้นบนท้องฟ้า)
จัดเตรียมอาหารเจแห้ง 5 อย่าง, ขนมไหว้พระจันทร์ (ไส้อะไรก็ได้ที่ไม่ใช่เนื้อสัตว์และไข่), ขนมโก๋, ผลไม้, น้ำสะอาด, น้ำชา, กระดาษเงิน-ทอง, ธูป 3 ดอกหรือ 5 ดอก หรือธูปมังกรดอกใหญ่ดอกเดียว และเทียนแดงคู่ โดยเริ่มจัดซุ้มและโต๊ะของไหว้ เอาต้นอ้อยมาทำเป็นซุ้ม หันไปทางทิศตะวันออก พร้อมติดโคมไฟแดงประดับ และจัดโต๊ะวางของไหว้ให้ครบถ้วนสวยงาม อธิษฐานขอพรเรื่องความรัก ความมีเสน่ห์ การได้รับความเมตตา หน้าที่การงาน รวมทั้งโชคลาภ และหลังเสร็จพิธีเมื่อธูปและเทียนดับลง ให้นำขนมไหว้พระจันทร์มาแบ่งกินกันในครอบครัว โดยต้องนำมาหั่นแบ่งให้เท่ากับจำนวนคนในครอบครัว ห้ามขาดหรือเกิน และแต่ละชิ้นที่แบ่งต้องมีขนาดที่เท่า ๆ กัน เพื่อความเป็นสิริมงคลแก่ทุกคนในครอบครัว
Cr. https://www.wongnai.com/news/how-to-pay-respect-for-moon-festival
#ไหว้พระจันทร์ #ไหว้ #ขอพร #เสริมดวง #ความเชื่อ #เทศกาล
ล่าสุด