จากการบูชาเทพเจ้ามาสู่การไหว้บรรพบุรุษและวิญญานเร่ร่อน
ต่อมา เมื่อพุทธศาสนามหายานเข้าสู่เมืองจีนได้นำความเชื่อเรื่องบาปบุญและนรกสวรรค์เข้ามาพร้อมกับเรื่องราวในพุทธประวัติหรือประวัติของพระอรหันต์ เรื่องที่เกี่ยวข้องกับวันสารทจีนคือเรื่องของ พระโมคคัลลานะ ซึ่งคนจีนเรียกว่า หมกเลี้ยง หรือ มู่เหลียน มารดาของท่านก่ออกุศลกรรมเมื่อตายไปจึงตกนรก พระโมคคัลลานะได้เดินทางลงไปช่วยมารดาในยมโลก แต่เมื่อป้อนอาหารให้อาหารก็กลับกลายเป็นไฟ พระพุทธเจ้าทรงแนะวิธีช่วยด้วยการทำบุญให้ทานเป็นกุศลอุทิศไปให้มารดาในกลางเดือนเจ็ดซึ่งเป็นช่วงที่วิญญาณเดินทางมายังโลกมนุษย์ คนจีนยึดถือความกตัญญูเป็นคุณธรรมสูงสุดจึงชื่นชอบเรื่องนี้มากและเกิดเป็นประเพณีทำบุญอุทิศส่วนกุศลให้บรรพบุรุษและวิญญาณเร่ร่อนขึ้นในวันสารทจีน
ในประเทศจีน วันขึ้น 15 ค่ำเดือน 7 ยังเป็นวันที่พระจีนออกพรรษา (พระจีนเข้าพรรษาช่วงเดือน 4 และออกพรรษาในเดือน 7) ซึ่งจะมีการทำบุญใหญ่ ในคติพุทธถือเป็นการทำสังฆทานจึงสามารถช่วยเหลือวิญญาณบรรพบุรุษได้ เป็นความเชื่อที่ตรงกันทั้งในนิกายเถรวาทและนิกายมหายาน
เมื่อพุทธศาสนาเฟื่องฟู การบูชาเทพเจ้าตี่กัวจึงลดลงและเลือนหายไปเหลือแค่ตามศาลเจ้าหรือสำนักพรต คงเหลือไว้แต่การไหว้บรรพบุรุษและวิญญานสืบทอดต่อมาจนทุกวันนี้
การไหว้สารทจีนของชาวไทยเชื้อสายจีน
หลายครอบครัวชาวไทยเชื้อสายจีนยังรักษาประเพณีการเซ่นไหว้บรรพบุรุษในเทศกาลสำคัญทั้ง 3 เอาไว้ ได้แก่ ตรุษจีน เช็งเม้ง และสารทจีน เทศกาลสารทจีนเป็นการเซ่นไหว้บรรพบุรุษในช่วงกลางปีและยังเป็นครั้งสุดท้ายในรอบปีอีกด้วย
ในสมัยก่อนครอบครัวมักหยุดงานหรือปิดร้านในเทศกาลสารทจีน ช่วงเช้าเซ่นไหว้บรรพบุรุษ เสร็จแล้วเลี้ยงอาหารลูกน้อง ตอนบ่ายเซ่นไหว้วิญญาน แต่ด้วยเวลาและสภาพสังคมที่เปลี่ยนไปทำให้ทุกวันนี้ไม่ค่อยมีการหยุดงานหรือปิดร้านในวันสารทจีนกันแล้ว
การเซ่นไหว้วิญญาณมักปูเสื่อที่พื้นหรือตั้งโต๊ะไว้หน้าประตูบ้าน จัดที่บูชาและจุดไต้นำทางวิญญาณ ของไหว้ประกอบด้วยเป็ด ไก่ หมู อาหารคาวหวาน ผลไม้ ขนมไหว้ประจำเทศกาลอย่างขนมเข่ง ขนมเทียน และขนมต่างๆ แต่จะจัดวางไม่เหมือนกับการไหว้บรรพบุรุษ โดยวางทั้งหม้อหรือภาชนะขนาดใหญ่เพื่ออุทิศให้วิญญาณเร่รอนจำนวนมาก มักไหว้ในช่วงบ่ายหลังจากที่ไหว้บรรพบุรุษเรียบร้อยแล้ว
บางบ้านจะแขวนโคมกระดาษ 2 ดวงไว้หน้าบ้าน บนโคมจะมีอักษรจีนที่หมายถึงการอุทิศกุศลให้แก่คนตายในปรโลก ส่วนที่ศาลเจ้าจะจุดโคมไฟแขวนไว้กับกิ่งไผ่ปักสูงๆ เชื่อว่าจะเป็นการนำทางวิญญาณมารับส่วนกุศล ภายหลังคนไทยเชื้อสายจีนก็นิยมจัดไหว้ไป้ฮอเฮียตี๋ในวันตรุษจีนด้วยเช่นกัน
Cr.gourmetandcuisine.com
ล่าสุด